Donderdag 15 augustus 2013
Jazz Middelheim 2013 begon voor mij met het eerste optreden van Tigran Hamasyan. Voor het eerst had het festival een Artist in Residence en hij speelde dus gedurende het festival 3 keer. De eerste keer op donderdag samen met Jan Bang (live sampling/toetsen) en Arve Henriksen op trompet. De muziek was spannend en wisselde continu van sfeer. Dat kwam wat mij betreft zeker ook door Jan Bang die met zijn knoppendoos telkens weer een compleet andere setting als onderliggende muziek neerzette. Soms was het klassiek, dan weer mediterrane muziek, maar altijd spannend. Het zingen van Tigran, daar moet je van houden, al was hij als aanjager van het geheel wel belangrijk. De solo’s van Henriksen bevielen me ook prima. Goed optreden.
Aansluitend Terri Lyne Carrington’s Mosaic aangevuld met Lizz Wright. Hierbij bleef me vooral bij de enorme passie en gedrevenheid van Lyne Carrington achter de drums en de prachtige solo’s die ik hoorde tijdens bijvoorbeeld Unconditional love. Het samenspel was mooi en ook de rol die Tineke Postma op de sax speelde was mooi. Echt genieten was het bij Three Hours van Nick Drake waarbij zangeres Wright samen met Lyne Carrington en bassist Schmerling een schitterende sfeer neerzette… terwijl Wright zong…”East of the city” hoorde je op de achtergrond de sirenes van Antwerpen..alsof het zo moest zijn. Tijdens “Walk with me” speelde iedereen mee en kon Postma zich weer onderscheiden op de sax naast de prachtige uithalen van Lizz Wright met haar warme maar zware stem, die je weet te pakken. Het laatste gospelachtige nummer ‘Come sunday” met Helen Sung achter de piano was een mooie subtiele afsluiter. Goed optreden.
Aansluitend de magie van Toots Thielemans. Ondanks zijn hoge leeftijd weet hij nog altijd heel veel mensen naar het mooie Park Den Brandt te trekken en ze te fascineren. De setting waarin dat gebeurt is ook een goede want hij is altijd omringd door topmuzikanten waarmee hij al jaren samen speelt. Daardoor druipt er bij een optreden van Toots altijd de humor vanaf en is het muzikaal gezien top. Natuurlijk was er weinig nieuws, maar het was gewoon goed en een optreden van Toots is een gewoon een soort van “feel good”- moment op Jazz Middelheim.
Op de vrijdag begon de dag voor dit magazine met het optreden van Robin Verheyen en zijn kwartet. Helaas mochten hier geen foto’s van gemaakt worden op enkele soundcheckfoto’s na. Aangezien dit magazine graag de optredens in beeld brengt een kleine domper. Het optreden was prima. Wellicht één van de beste van Jazz Middelheim met een excellerende Gary Peacock op de bas. Maar juist hij wilde beslist niet in beeld. Doodzonde.
Aansluitend nog meer vuurwerk van het was niemand minder dan John Scofield en zijn trio die het podium betraden. Scofield, één van de allerbeste jazzgitaristen, kon zonder moeite zijn status bevestigen en hij kon boeien met rauwe improvisaties en bij vlagen hard spel.Het optreden was boeiend en muzikaal op geen enkel foutje te betrappen. mede door het uitstekende spel van Steve Swallow op bas.
Op de zaterdag was het even wennen. Op het laatste moment had namelijk publiekstrekker Randy Newman wegens ziekte afgehaakt en moest er snel een boeiende hoofdact gevonden worden. Het werd een verrassende keuze van de organisatie want niemand minder dan Hooverphonic kwam op het podium te staan samen met een orkest. Maar eerst tijd voor Andrew Cyrille de drummer die een aantal talenten van het Koninklijk Conservatorium had klaargestoomd voor dit optreden. Tussendoor zorgde hij als een soort van spreekstalmeester voor het bijpraten van het publiek, maar uiteraard stond hij op de drums zijn mannetje tussen al het jonge spul. Een optreden dat blij vlagen goed was (ik was gecharmeerd van Seppe Gebruers achter de piano omdat ie virtuositeit combineert met het artiest zijn), maar deels ook te rommelig zowel qua compositie als uitvoering.
Toen stond voor ons Melanie de Biasio klaar op het podium samen met haar band. Ik kende haar nog niet, maar ze was de moeite waard. met haar frêle maar subtiele verschijning wist ze een mooie atmosfeer neer te zetten. Mooiste nummer vond ik “Blue moon” waarbij ze heel ingetogen zong onder begeleiding van pianist Pascal Mohy. Ik zou haar graag ook eens gaan beluisteren in een theaterzaal, waar het geluid haar stem nog mooier tot zijn recht laat komen.
Afsluiter van de zaterdag zoals gezegd was Hooverphonic. Een band die in het popcircuit waanzinnig populair is in België, maar die je niet direct op een jazzpodium zou plaatsen. Toch wist Hooverphonic met een goed orkest met strijkers en blazers iets moois neer te zetten. met een fraaie lichtshow werd zangeres Noémie Wolfs neergezet als een nachtclubzangeres in 1920 in New York en haar rol speelde ze met verve… haar pasjes, haar poses, de schitterende jurk. Het was mooi. Mooiste nummer vond ik “Unfinished sympathy” van Massive Attack waarbij vooral het orkest echt een topprestatie neerzette. Was het dan alleen maar hosanna? Nee, is het antwoord. Qua stem vond ik dat ze daar waar ze het niet haalde in de hoogte vaak de keuze maakte om juist met meer volume te streven de piek te bereiken, zoals bij popmuziek zoveel gebeurt. Dat maakte het af en toe voor mij wat schreeuwerig. Terwijl daar waar ze de nummers zingt die haar (en haar stem) op het lijf zijn geschreven echt iets moois neerzet. Als optreden echter meer dan uitstekend en vermakelijk en daar kan de jazzwereld best een voorbeeld aan nemen.
Op zondag was het een rustige dag. Geen overdreven zonnige dag wel nog een prima temperatuur en vooral veel echte jazz op het programma. Geen drukte zoals bij Hooverphonic, maar vooral heel veel liefhebbers. En die kregen waar ze voor kwamen.
Zo was het Lobi van Stéphane Galland de moeite waard. Want er zat veel variatie in met muziek uit allerlei windrichtingen. Hier zorgde de podium bezetting ook wel voor. Dan was het Afrikaans , dan juist weer Oost-Europees, met ook echte jazz passages erin verwerkt. Het liet de luisteraar en toeschouwer wel de vraag open, wat was het nu? Muzikanten uit alle windrichtingen die met passie spelen en heel breed stukken kunnen spelen zou een antwoord kunnen zijn. Hm.
Vervolgens het Bill Charlap Trio. Voor veel mensen een unicum, want nooit eerder speelde hij in België. Een man met een grote reputatie en een groot talent. Achter de piano was hij op geen valse noot te betrappen en muzikaal zat het degelijk en dicht. Veel klassieke jazzstukken, ook standards genoemd,uitgevoerd met passie en vakmanschap. Maar ik vond het als optreden vaak niet zo spannend. Geen echte boeiende solo’s of schitterende improvisaties. Degelijk en goed. Maar daardoor misschien iets aan de saaie kant. Wat niks zegt over de kwaliteit dus.
Het aansluitende concert van Charles Lloyd was compleet anders.Verrassend, boeiend en met humor. Lloyd is inmiddels een levende legende want met zijn hoge leeftijd blijft hij trekken. Het optreden was voor mij het beste van Jazz Middelheim. Ondanks dat het zijn kwartet is, laat Lloyd telkens zien slechts onderdeel te zijn van en anderen de ruimte te bieden te excelleren. Naast zijn stukken op de sax weet hij ook perfect een soort van Hongaarse fluit te bespelen (Taragot) en vult ie moeiteloos bassolo’s van de excellerende Reuben Rogers aan. Er was ruimte voor improvisatie en de muziek bleef telkens spannend doordat er regelmatig een andere wending werd gezocht in de manier van spelen. En Lloyd genoot. Niet in het minste omdat zijn vrouw nog helemaal verliefd aan de zijkant van het podium af en toe het contact zocht. Sterk optreden.
Aflsluiter van Jazz Middelheim 2013 was Randy Weston met zijn African Rhythms septet. Het stuk Afrika zat hem vooral in de drums (lewis Nash) en de percussionist Neil Clarke die de zaak regelmatig opzweepte. Vooral ook de stukken waarbij Weston alleen speelde op de piano samen met Nash, waren erg mooi. Nash is geen man van hard rammen maar juist heel subtiel met kwastjes een ritme neerzetten. Weston had tussendoor ook veel humor. Zo had ie het over een African lady van 2,5 miljoen jaar oud, gevonden in Ethiopië tot hilariteit van het publiek. De blazers op hun beurt gaven het optreden veel dynamiek en de zittende bassist Alex Blake kreeg de handen op elkaar met schitterend basspel en een soort van visuele oorlog die hij met zijn bas leek uit te vechten.
Het was gevarieerd zoals het klassieke jazzstuk voor zijn zoon “Little Miles”, maar ook opzwepend en soms zelfs een kakafonie van geluid. Maar altijd beheersbaar en subtiel teruggebracht naar de muzikale essentie van de compositie. Daarbij uiteraard geholpen door het prima pianospel van Weston zelf.
Jazz Middelheim was weer top!
Maurits van Hout foto’s en tekst.
Jazzphotography Holland 